در اینجا سعی بر این داریم که برخی از موضوعات و مسائل حقوقی و مالیاتی که برای یک کارآفرین که تصمیم به عملی کردن ایده خود در چارچوب یک استارتآپ دارد، در قالب چند توصیه مطرح کنیم:
- توصیههای حقوقی:
۱- انعقاد قرارداد تاسیس
اولین توصیهای که وکلای آمریکایی به موسسان یک استارتآپ میکنند تنظیم قرارداد موسسان و شفاف کردن موضوعاتی همچون تعیین سهم هریک از موسسان، میزان سرمایهگذاری، نحوه مدیریت و... است. بسیاری از استارتآپها در ایران نیز قرارداد موسسان امضا میکنند و تنظیم این قرارداد کار کاملا بجا و درستی است اما این قرارداد باید به گونهای تنظیم شود که در چارچوب قوانین و مقررات ایران قابلیت اجرایی داشته باشد.
۲- تاسیس کسب و کار در چارچوب یک شخصیت حقوقی:
بسیاری از تیم ها در ایران بدون تاسیس شرکت به فعالیت خود ادامه می دهند و در هنگام سرمایه گذاری به دلیل اینکه شخصیت حقیقی هستند یا بر پایه فرد به فعالیت پرداخته اند نمی توانند جذب سرمایه کنند. این نکته را باید دانست که تمام فعالیتهای سرمایه گذاری ، چه بصورت صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر یا بصورت سرمایه گذاری نیک اندیشان و فرشتگان تنها روی شرکت ها و استارت آپهای دارای شخصیت حقیقی انجام می شود. علت آن را نیز می توان به بحث تقسیم سهام قانونی فی ما بین کارآفرین و سرمایه گذار اشاره کرد، که ایمن ترین راه برای سرمایه گذاران خرید سهام شرکت مورد سرمایه گذاری است.[1]
۳- درج قرارداد در وب سایت یا برنامه نرمافزاری ارائه شده:
برای پیشگیری از هرگونه اختلافی که هزینههای مستقیم و غیرمستقیم مالی و اعتباری برای یک کسبوکار اینترنتی به دنبال دارد توصیه میشود که علاوه بر حداقل الزامات قانونی مندرج در قانون تجارت الکترونیکی شرایط قراردادی بهصورت کامل در وب سایت یا نرمافزار به گونهای درج شود که اطمینان حاصل شود که کاربر شرایط قراردادی را مطالعه کرده است.
۴- پیشبینی و بررسی تمام مسائل مالیاتی شرکت:
عدم اشراف به قوانین مالیاتی مرتبط با کسب و کار می تواند زیان های جبران ناپذیری را به کارآفرین وارد کند، در صورتی که یک استارتآپ در قالب یک شرکت ثبت شده فعالیت کند مالیات متعلقه بر اساس فصل پنجم قانون مالیاتهای مستقیم محاسبه خواهد شد.بنابراین در هنگام راهاندازی کسب و کار باید مسائل مالیاتی و اینکه آیا امکان برخورداری شرکت از امتیازات مالیاتی وجود دارد و نحوه اعمال آنها نیز ارزیابی شود.
5- ثبت حق اختراع و یا ثبت نام تجاری :
موارد زیادی در اکوسیستم کارآفرینی استارت آپی یا شرکتهای دانش بنیان به چشم می خورد که شرکتها در هنگام تجاری سازی محصول موارد کپی رایت را قانونی نکرده اند و با محصولات یا نرم افزارهای مشابه روبرو می شوند و یا اینکه برخی از محصولات مشابه در ثبت، نام تجاری اقدام موثری انجام نداده اند و شرکتهای دیگر اقدام به ثبت نام تجاری شرکت پیشرو می کنند و یا از نامهای مشابه برای توسعه محصول خود در بازار استفاده می کنند. بهتر است قبل از هرگونه برنامه ریزی برای تجاری سازی محصول و یا نرم افزار خود اقدامات لازم جهت ثبت اختراع و ثبت نام تجاری برای جلوگیری از هرگونه اقدام سو از طرف رقبای آینده تان را بگیرید.
گذشته از مواردی مطرح شده موضوعات حقوقی دیگری نیز برای یک استارتآپ باید در نظر گرفت و به آن توجه ویژه ای داشت از جمله :
موضوعاتی همچون مسائل و موضوعات مرتبط با بحث قراردادها با گروه هدف(مشتریان) و همچنین موضوعات حقوقی مرتبط با کارمندان همچون ابداعات و ایجاد حقوق مالکیت فکری احتمالی از سوی کارمندان.[2]
تهیه و تنظیم : سمانه خصاف
[1] - حسین شکرریز
[2] - روزنامه ی دنیای اقتصاد