شروع هر کاری نیاز به تیم و افراد کلیدی دارد و استارتآپها نيز از این موضوع مستثنی نیستند ! ولی سوال مهم اين است که چه راهکارهایی برای جذب افراد کلیدی و توانمند وجود دارد و چگونه میتوان اینگونه افراد را استخدام و در اختیار تیم داشت ؟
یکی از قویترین حسهای افراد در وابستگی به کسب و کار احساس مالکیت است و اگر براساس یک راه حل مناسب بتوان این احساس مالکیت را در افراد کلیدی ایجاد نمود بخش عمدهای از مشکل رفع شده است ! ولی چگونه ؟
دارایی یک استارتآپ در سهام آن خلاصه میشود و اگر مکانیزم مناسبی برای تخصیص سهام به افراد وجود داشته باشد، جذب افراد با کارایی مورد نظر امکانپذیر خواهد بود. روشهای گوناگونی در این خصوص میتوان متصور شد که کلیات آنها در دو دسته کلی زیر قرار دارند. شایان ذکر است انتخاب هر یک از دو روش زیر به معنای عدم پرداخت حقوق نیست هر چند که موضوعی توافقی است.
1- تخصیص سهام قطعی به فرد: در اینصورت سهام بصورت قطعی به فرد منتقل خواهد شد.
2- تخصیص حق تقدم خرید سهام : در اینصورت فرد قادر به خرید درصد مشخصی از سهام با قیمت و مکانیزم تعریف شدهای در یک دوره زمانی است.
انتخاب هر یک از دو روش کلی بستگی به شرایط شرکت و فرد مورد نظر و نحوه توافق دارد. توصیه میشود کلیه موارد بصورت مکتوب تهیه شده و به موارد زیر توجه خاص شود:
1- شرط اینکه اگر فرد قبل از یک دوره زمانی شرکت را ترک کند یا اخراج شود هیچگونه حقی نسبت به سهام و یا حق تقدم سهام ندارد. که به آن Cliff گفته میشود. بطور معمول در استارتآپها این مدت یکسال است.
2- شرط نحوه تصاحب و استفاده از سهام در یک دوره زمانی به تدریج که به آن Vesting گفته میشود. بطور معمول این دوره چهار سال است و بدین صورت است که طی این دوره در انتهای هر سال به میزان 25% سهام توسط فرد قابل دسترسی است. یعنی اگر فرد در پایان سال دوم مجموعه را ترک کند حق استفاده از 50% سهام یا حق تقدم سهام را دارا خواهد بود.
یکی از نکات مهم برای سرمایهگذاران حضور بنیانگذاران مجموعه برای یک دوره حداقل 4 تا 5 ساله است که ممکن است با لحاظ نمودن شرایط فوق، توافقات را تنظیم نمایند.